Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), maymun çiçeği (mpox) aşısının ilk kez kullanımına onay verdi. Bu, özellikle Afrika’da hızla büyüyen salgınla mücadelede kritik bir adım olarak değerlendiriliyor. Danimarkalı Bavarian Nordic tarafından üretilen aşı, UNICEF ve Gavi gibi kuruluşlar tarafından Afrika’ya gönderilecek. Ancak aşının üreticisi tek bir firma olduğu için tedarik sınırlı.
Afrika’da Salgınla Mücadele
Demokratik Kongo Cumhuriyeti‘nde yoğun olarak görülen salgında şu ana kadar binlerce vaka bildirilmiş durumda. DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, aşının onaylanmasını “mevcut ve gelecekteki olası salgınlar açısından önemli bir adım” olarak nitelendirdi. Ghebreyesus, aşının en çok ihtiyaç duyulan yerlere ulaştırılması için acil alım ve bağışların artırılması çağrısında bulundu.
Aşının Dağıtımı ve Uygulama Kapsamı
2022’de Avrupa ve Kuzey Amerika’daki zengin ülkeler, Bavarian Nordic aşısını onaylamıştı. Şimdi DSÖ onayı kapsamında, aşı 18 yaş üzerindeki kişilere iki doz şeklinde uygulanacak. Çocuklar üzerindeki etkileri ile ilgili sınırlı bilgi olmasına rağmen, “faydanın riskten üstün olduğu durumlarda” çocuklara da uygulanabileceği belirtildi.
Afrika Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri’ne (ACDC) göre, Kongo’da vakaların %70’i çocuklardan oluşuyor ve hayatını kaybedenlerin %85’i 15 yaş altı. DSÖ, iki yıl önce başlayan salgından bu yana 120’yi aşkın ülkede 103.000’den fazla mpox vakasının doğrulandığını açıkladı. Afrika’da ise 12 ülkede 723 kişi hastalıktan yaşamını yitirdi.
Aşı Tedarikinde Zorluklar ve İhtiyaçlar
Afrikalı uzmanlar, salgının durdurulması için yaklaşık 10 milyon aşıya ihtiyaç olduğunu belirtiyor. Avrupa Birliği, ABD ve Japonya, DSÖ’ye toplamda 620.000 doz aşı bağışlamayı planlarken, şu ana kadar Kongo’ya yalnızca 250.000 doz teslim edilebildi. Bu arada, Afrika’da geçen hafta 107 yeni ölüm ve 3.160 yeni vaka kaydedildi. ACDC Başkanı Dr. Jean Kaseya, mevcut durumun “kabul edilemez” olduğunu belirtti.
Mpox, çiçek hastalığı ailesine ait olup, genellikle hafif semptomlar gösterse de ciddi vakalarda yüz, eller ve genital bölgelerde lezyonlara neden olabiliyor.
