Sağlık Bakanlığı’nın 1-30 Kasım Akciğer Kanseri Farkındalık Ayı kapsamında yayımladığı verilere göre, Türkiye’de akciğer kanseri nedeniyle her yıl yaklaşık 25 bin kişi hayatını kaybediyor ve 31 bin kişiye yeni tanı konuluyor. Dünya genelinde de en yaygın kanser türlerinden biri olan akciğer kanseri, Türkiye’de erkeklerde en sık görülen, kadınlarda ise meme kanserinden sonra en çok rastlanan kanser türü olarak öne çıkıyor.
Akciğer Kanserinde Tütün Ürünlerinin Rolü
Akciğer kanserinde tütün ve tütün ürünlerinin etkisi oldukça büyük. Türkiye’de erkeklerde akciğer kanseri vakalarının yüzde 90’ı, kadınlarda ise yüzde 43’ü tütün kullanımına bağlanıyor. Araştırmalar, sigara kullanımındaki düşüşün kanser vakalarını da azalttığını gösteriyor. Tütün kullanımının yanı sıra, asbest, ağır metaller, hava kirliliği, pasif içicilik ve radon gibi çevresel faktörler de akciğer kanserine yol açabilen diğer önemli risk unsurları arasında bulunuyor.
Akciğer Kanseri Belirtileri ve Tedavi Seçenekleri
Akciğer kanseri genellikle geçmeyen veya kötüleşen öksürük, öksürükle birlikte kan gelmesi, göğüs ağrısı, iştahsızlık, kilo kaybı ve nefes darlığı gibi belirtilerle kendini gösteriyor. Fiziki muayene, akciğer grafisi, bilgisayarlı tomografi ve bronkoskopi gibi yöntemlerle tanı konulabilen bu kanser türü, farklı evrelere göre tedavi ediliyor. Cerrahi operasyonlar, kemoterapi, radyoterapi ve immünoterapi gibi tedavi seçenekleri hastanın yaşı, kanserin evresi ve diğer faktörlere göre planlanıyor.
Farkındalık Ayında Kanserle Mücadeleye Dikkat Çekiliyor
Akciğer kanseriyle mücadelede erken teşhis ve önleyici tedbirler en kritik aşamaları oluşturuyor. Dünya Sağlık Örgütü’nün 2023 Akciğer Kanseri Raporu’na göre, bu kanser türünün yayılımının engellenmesi için erken tanı ve tütün kullanımını önleyici tedbirlerin güçlendirilmesi gerektiği belirtiliyor. Türkiye’de Sağlık Bakanlığı, Ulusal Tütün Kontrol Programı kapsamında tütün ürünlerinin zararlarına yönelik farkındalık etkinlikleri gerçekleştiriyor. Bakanlık, kanser farkındalığını artırmak amacıyla sağlıklı beslenme, düzenli fiziksel aktivite gibi sağlıklı yaşam alışkanlıklarının önemine de vurgu yapıyor. Bu kapsamda düzenlenen etkinliklerle halkın kanser risklerine karşı bilinçlendirilmesi amaçlanıyor.
Küresel ve Yerel İstatistiklerle Akciğer Kanseri
Küresel verilere göre, 2022 yılında dünya çapında yaklaşık 2,5 milyon akciğer kanseri vakası görüldü ve 1,8 milyon kişi bu hastalığa bağlı sebeplerle hayatını kaybetti. Türkiye’de ise erkeklerde her 100 bin kişiden 55’inde, kadınlarda ise her 100 bin kişiden 11’inde akciğer kanseri görülüyor. Akciğer kanseri vakalarının çoğunluğunun sigara kaynaklı olduğu bilinirken, sigarayı bırakan bireylerde kanser riskinin azaldığı gözlemleniyor.