Fransa Ulusal Meclisi, lezbiyen çiftler ve bekar kadınların tüp bebek (IVF) gibi tıbbi yardımla çocuk sahibi olmasına olanak tanıyan yasayı onayladı. Mecliste iki yıl süren yoğun tartışmaların ardından yapılan oylamada yasa tasarısı, 115’e karşı 326 oyla kabul edildi.
Bu yeni düzenleme, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron‘un hükümeti tarafından sunulmuş ve daha önce birçok kez ertelenmişti. Mevcut yasalar gereği, doğurganlık tedavileri yalnızca heteroseksüel çiftlerle sınırlıydı. Lezbiyen çiftler ve bekar kadınlar, tüp bebek yöntemiyle çocuk sahibi olabilmek için Belçika ve İspanya gibi komşu ülkelere gitmek zorunda kalıyordu.
Fransa’da Doğurganlık Yasasında Tarihi Değişiklik
Macron, 2017’de cumhurbaşkanlığı kampanyası sırasında, doğurganlık tedavisinin daha kapsayıcı hale getirilmesini desteklediğini açıklamıştı. Ancak, 2013’te eşcinsel evlilik yasasına karşı yapılan büyük çaplı protestolar nedeniyle yasa değişikliği defalarca ertelendi.
Yeni yasa, kadınlara 43 yaş altı olmaları koşuluyla tüp bebek tedavisine erişim hakkı tanıyor ve doğurganlık prosedürlerinin maliyetinin Fransa’nın sağlık sistemi tarafından karşılanmasını öngörüyor.
Halkın Büyük Çoğunluğu Destekliyor
Fransa’da yapılan son Ifop anketine göre, halkın %67’si lezbiyen çiftler ve bekar kadınlara tüp bebek hakkı verilmesini destekliyor.
Ancak yasa, geleneksel aile yapısının tehdit altında olduğunu savunan Katolik muhafazakâr gruplar tarafından eleştiriliyor. Muhalifler, çocukların baba figüründen mahrum bırakılmasının psikolojik ve sosyolojik sonuçları olabileceğini öne sürerek, çeşitli protestolar düzenledi.
Yasa Neleri Kapsıyor?
Yeni düzenleme, doğurganlık tedavisi yoluyla dünyaya gelen çocuklara yönelik bazı önemli haklar da getiriyor. Buna göre, sperm bağışı yoluyla dünyaya gelen çocuklar, 18 yaşına geldiklerinde biyolojik babalarının kimliğini öğrenme hakkına sahip olacaklar.
Ancak yasa, bazı eşcinsel çiftlerin çocuk sahibi olmak için başvurduğu ve Fransa’da hâlâ geniş çapta tartışılan taşıyıcı annelik uygulamasını kapsamıyor.
Sağcı Cumhuriyetçiler Partisi, tasarıya karşı çıkarak yüzlerce değişiklik önerisi sundu ve süreci geciktirdi. Ancak Senato’da yapılan değişikliklere rağmen yasa, nihayet meclisten geçerek yasalaşmış oldu.
Uluslararası Boyut ve Fransa’daki Etkileri
Bu yasa ile Fransa, Avrupa’da doğurganlık tedavisinde eşit haklar konusunda önemli bir adım atmış oldu. Daha önce benzer yasal düzenlemeler, İspanya, Belçika ve İsveç gibi ülkelerde yürürlüğe girmişti.
Fransa’daki doğurganlık kliniklerinin, yasa sonrası artan taleple nasıl başa çıkacağı ve sağlık sistemine mali yük getirip getirmeyeceği de merak konusu. Uzmanlar, daha fazla sayıda kadının tüp bebek tedavisine erişimiyle birlikte sistem üzerinde ek baskı oluşabileceğine dikkat çekiyor.
Sonuç Olarak Ne Bekleniyor?
Fransa’da yürürlüğe giren yeni yasa, ülkedeki doğurganlık tedavilerine erişimi daha kapsayıcı hale getirirken, toplumda farklı görüşleri de beraberinde getirdi.
Uzmanlar, yasa değişikliğinin aile yapısına uzun vadeli etkilerinin zamanla daha iyi anlaşılacağını ve doğurganlık tedavilerine erişimin daha adil hale getirildiğini belirtiyor.