Son dönemde Afrika ülkelerinde hızla yayılan maymun çiçeği (mpox) salgını, büyük bir halk sağlığı krizine dönüşmüş durumda. Afrika Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (Afrika CDC) Genel Müdürü Dr. Jean Kaseya, geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada yalnızca bir hafta içinde 107 kişinin mpox nedeniyle hayatını kaybettiğini belirterek, bu ölümlerin “kabul edilemez” olduğunu vurguladı. Aynı hafta içinde 3.160 yeni mpox vakası rapor edildi.
Mpox, çiçek hastalığı ile aynı virüs ailesine ait olup genellikle ateş, titreme ve kas ağrıları gibi hafif semptomlar gösteriyor. Ancak daha ciddi vakalarda vücutta, özellikle yüz, eller, göğüs ve genital bölgede lezyonlar oluşabiliyor. Bu semptomlar, özellikle bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor ve ölüm riskini artırıyor.
Afrika’da Mpox Salgınıyla Mücadelede Zorluklar
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), geçtiğimiz ay mpox’u küresel bir sağlık acil durumu olarak ilan etmişti. Ancak, Afrika’daki salgının merkez üssü olan Demokratik Kongo Cumhuriyeti (DRC) gibi ülkelerde, aşılama süreci hala yetersiz ilerliyor. DRC’ye şu ana kadar yalnızca 250.000 doz mpox aşısı ulaştı, ancak yetkililer bu miktarın salgını kontrol altına almak için gereken 3 milyon dozun oldukça gerisinde kaldığını belirtiyor.
Avrupa Birliği (AB) ülkeleri ve diğer uluslararası kuruluşlar, Afrika’ya aşı temini konusunda destek sağlama sözü verdiler. AB, toplamda 500.000 doz aşı bağışlamayı taahhüt etti, ancak bu bağışların ne zaman teslim edileceği belirsizliğini koruyor. Aşılama için önerilen protokol iki dozdan oluşurken, yüksek talep karşısında bu sürecin tamamlanması zor görünüyor.
Mpox Salgınında Daha Fazla Test ve Kaynak İhtiyacı
Mpox salgınına karşı alınan önlemler yeterli görülmüyor. Afrika CDC Genel Müdürü Kaseya, sadece doğrulanmış vakalara dayanarak karar vermenin ve müdahale etmenin yetersiz olduğunu, daha fazla test ve sağlık kaynağına ihtiyaç olduğunu belirtti. Özellikle Demokratik Kongo Cumhuriyeti gibi bölgelerde, sınırlı sağlık altyapısı salgının kontrol altına alınmasını daha da zorlaştırıyor.
Ayrıca Kaseya, Ekim ayının ilk haftasında başlatılması planlanan aşılama tatbikatı sırasında kendisinin de aşı olacağını belirtti. Kaseya, bu adımıyla Afrika halkına aşının güvenli olduğunu göstermek istediğini söyledi.
Acil Müdahale ve Küresel Destek Şart
Mpox salgını, Afrika’da ciddi bir halk sağlığı tehdidi oluşturmaya devam ediyor. Aşı temini yavaş ilerlerken, can kayıpları hızla artıyor. Afrika’nın bu krize etkili bir şekilde yanıt verebilmesi için küresel ölçekte daha fazla destek ve kaynak sağlanması gerekiyor. Aksi takdirde, salgın milyonlarca insanı etkilemeye devam edecek ve kontrol altına alınması daha da zorlaşacak.
Mpox ile mücadele, sadece aşılama değil, aynı zamanda test kapasitesinin artırılması ve halkın bilinçlendirilmesi gibi önlemlerle de güçlendirilmelidir.