Son yıllarda, sivrisinek kaynaklı hastalıkların ABD ve Avrupa’da hızla arttığı gözlemleniyor, bu durum yetkilileri alarma geçirdi.
ABD’nin New Hampshire eyaletinde, doğu at ensefaliti (EEE) olarak bilinen nadir bir sivrisinek kaynaklı hastalık nedeniyle bir kişi hayatını kaybetti. EEE, Kuzey Amerika ve Karayipler’e özgü olup, beyin iltihabına yol açarak %30 oranında ölüme neden olabilen ciddi bir hastalıktır. ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), her yıl ABD’de ortalama 11 EEE vakası rapor edildiğini ve 2024 yılında bu sayının şimdiden beş vakaya ulaştığını belirtiyor. Bu vakalar Massachusetts, New Hampshire, Vermont, New Jersey ve Wisconsin eyaletlerinde tespit edildi.
Avrupa’da Batı Nil Virüsü ve Dang Humması Tehdit Oluşturuyor
Sivrisinek kaynaklı hastalıklar sadece ABD’de değil, Avrupa’da da hızla yayılmaya devam ediyor. Özellikle Batı Nil virüsü ve dang humması, Avrupa’da ciddi bir tehdit haline geldi. Batı Nil virüsü vakaları, son 15 yılda kayda değer bir artış gösterdi. 2024 yılı itibarıyla, 13 Avrupa ülkesi Batı Nil virüsü vakaları bildirdi. Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi (ECDC), Yunanistan ve İspanya’da vaka sayılarının önceki yıllara göre arttığını, ancak 2024’teki toplam vaka sayısının beklenen seviyelerde olduğunu belirtti.
İklim Değişikliğinin Sivrisinek Kaynaklı Hastalıklara Etkisi
Uzmanlar, iklim değişikliğinin sivrisinek kaynaklı hastalıkların yayılmasını hızlandırdığını belirtiyor. İklim değişikliği, sivrisineklerin yaşam sürelerini uzatarak ve hastalıkların yayılmasına olanak tanıyan koşulları artırarak, bu hastalıkların daha geniş alanlara yayılmasına neden oluyor. Bu durum, Avrupa’da dang humması ve chikungunya gibi hastalıkların yayılma riskini de artırıyor. ECDC, iklim değişikliğinin, sivrisineklerin gelişmesi için daha uygun koşullar yaratarak, hastalıkların bulaşma sezonunu uzatabileceği konusunda uyarıda bulunuyor.
ABD’deki sağlık uzmanları, bu hastalıkların gelecekte daha geniş bir alana yayılabileceğini ve küresel sağlık için daha büyük bir tehdit oluşturabileceğini öngörüyor. Özellikle sivrisineklerin yaydığı Batı Nil virüsü ve dang humması gibi hastalıkların yayılımını engellemek için koruyucu önlemlerin artırılması gerektiği vurgulanıyor.
Koruyucu Önlemler ve Gelecek Beklentileri
Uzmanlar, sivrisinek kaynaklı hastalıklara karşı korunmak için kişisel önlemlerin alınmasının önemini vurguluyor. Sivrisinek kovucular kullanmak, koruyucu giysiler giymek ve durgun su birikintilerini ortadan kaldırmak, bu hastalıkların yayılmasını önlemeye yardımcı olabilir. Ayrıca, küresel ölçekte daha etkin izleme ve müdahale sistemlerinin geliştirilmesi gerektiği belirtiliyor.
Sivrisinek kaynaklı hastalıkların yayılma riski, iklim değişikliği ve küresel sağlık politikaları ile doğrudan bağlantılı. Bu nedenle, hem bireysel hem de toplumsal düzeyde alınacak önlemler, gelecekteki salgınları önlemek açısından büyük önem taşıyor.
