Bilkent Şehir Hastanesi Çocuk Hastanesi Çocuk Hematoloji ve Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Neriman Sarı, Türkiye’de çocukluk çağı kanserlerinde tedavi başarı oranının %70’in üzerine çıktığını belirtti. Uluslararası Çocukluk Çağı Kanseri Günü kapsamında yaptığı açıklamada, erken teşhisin ve doğru tedaviye erişimin önemine dikkat çekti.
Her Yıl 3-4 Bin Çocuğa Kanser Tanısı Konuluyor
Prof. Dr. Sarı’nın paylaştığı verilere göre, dünyada her yıl yaklaşık 20 milyon kişi kansere yakalanıyor ve bunların 400 bini çocuklardan oluşuyor. Türkiye’de ise her yıl 3 ila 4 bin çocuk kanser tanısı alıyor. Bu vakalar, toplam kanser tanılarının yaklaşık %2’sini oluşturuyor.
Çocukluk çağı kanserlerinin erişkin kanserlerinden farklı olduğunu vurgulayan Sarı, şu bilgileri paylaştı:
- Erişkinlerde en sık görülen kanser türleri akciğer, meme, prostat ve kolon kanseri iken,
- Çocuklarda en yaygın görülen kanserler lösemi, lenfoma ve beyin tümörleri.
Belirsiz Semptomlar Tanıyı Geciktirebiliyor
Çocukluk çağı kanserlerinde erken teşhisin zor olduğunu belirten Prof. Dr. Sarı, belirli bir özgül belirtinin olmaması nedeniyle tanının gecikebildiğini ifade etti. Ebeveynlerin ve doktorların şu belirtilere özellikle dikkat etmesi gerektiğini vurguladı:
- Uzun süren ve nedeni belirlenemeyen ateş
- Açıklanamayan kilo kaybı
- Sürekli halsizlik
- Vücudun herhangi bir yerinde şişlik
- Şiddetli baş ağrıları ve tekrarlayan kusmalar
- Travma olmaksızın vücutta oluşan morluklar
Bu tür belirtilerin çocukluk çağı kanserlerinin habercisi olabileceğini belirten Sarı, ailelerin erken teşhis için vakit kaybetmeden bir uzmana başvurması gerektiğini söyledi.
Tedavi Yöntemleri Gelişiyor
Gelişmiş ülkelerde çocukluk çağı kanserlerinde tedavi başarı oranı %80’in üzerine çıkarken, Türkiye’de bu oran %70’i geçmiş durumda. Gelişmemiş ülkelerde ise oran hâlâ %30’un altında kalıyor.
Çocukluk çağı kanserlerinde kullanılan tedavi yöntemleri şunlar:
- Lösemi ve lenfoma: Kemoterapi öncelikli tedavi yöntemi.
- Diğer tümörler: Kemoterapi, cerrahi müdahale ve radyoterapi birlikte uygulanabiliyor.
- Hedefe yönelik tedaviler: “Akıllı ilaçlar” olarak da bilinen yenilikçi tedavi yöntemleri çocukluk çağı kanserlerinde de kullanılmaya başlandı.
- Kök hücre nakli ve hücresel tedaviler: Bazı kanser türlerinde etkin tedavi seçenekleri arasında yer alıyor.
Her Yaştan Hasta Takip Ediliyor
Çocukluk çağı kanserlerinde doğumdan itibaren 18 yaşına kadar hastalar tedavi ediliyor. Ancak 18 yaş altında tanı alan bireyler, 25 yaşına kadar takip edilmeye devam ediliyor.
Prof. Dr. Sarı, şu an en küçük hastalarının 6 aylık olduğunu belirtti. Bebeklik döneminde ortaya çıkan tümörlerin bazı belirtileri hakkında şu bilgileri paylaştı:
- Böbrek üstü bezi, böbrek ve karaciğer tümörleri: Karında şişlik, huzursuzluk, beslenme bozuklukları.
- Beyin tümörleri: Motor becerilerde gerileme (örneğin, emeklemeye başlamış bir bebeğin tekrar emekleyemez hale gelmesi), idrar ve dışkı kontrolünde zorluk.
Erken Teşhis Hayat Kurtarıyor
Çocukluk çağı kanserlerinde farkındalık arttıkça ve tedavi yöntemleri geliştikçe, başarı oranları yükselmeye devam ediyor. Ancak erken teşhis, hastalığın tedavi edilebilirliği açısından büyük önem taşıyor. Ailelerin belirtiler konusunda bilinçlenmesi, çocukların tedaviye erişim oranını artırıyor ve sağkalım süresini uzatıyor.