Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Selda Keskin Güler, epilepsi nöbeti geçiren hastalara soğan ve kolonya koklatmanın yanlış bir müdahale olduğunu ve nöbeti sonlandırmayacağını belirtti.
Epilepsi Nedir ve Neden Olur?
Epilepsi, beyindeki sinir hücrelerinde meydana gelen anormal elektriksel aktivite dalgalanmaları sonucu bilinç kaybı gibi tekrarlayan nöbetlere yol açan bir hastalıktır.
Epilepsi nöbetleri şu durumlarda ortaya çıkabilir:
- Genetik faktörler
- Enfeksiyon hastalıkları
- Travmalar ve beyin-damar hastalıkları
- Alzheimer ve sinir sistemini etkileyen diğer hastalıklar
- Uykusuzluk, açlık, alkol veya madde kullanımı
- Epilepsi ilaçlarının düzensiz kullanımı
Epilepsi Tedavi Edilebilir mi?
Epilepsi, tedavi edilebilir bir hastalıktır. Güler’e göre tedavi sürecinde:
- Nöbet tetikleyicilerinden uzak durulması büyük önem taşır.
- Nöbet önleyici ilaçlarla hastaların yaklaşık yarısında nöbetler kontrol altına alınabilir.
- İlaç tedavisine yanıt vermeyen hastalar için epilepsi cerrahisi, pil tedavisi ve ketojenik diyet alternatif tedavi yöntemlerindendir.
Epilepsi Nöbetinde Doğru Müdahale Nasıl Olmalı?
Yanlış müdahaleler, hastaya zarar verebilir. Güler, nöbet sırasında yapılması gerekenleri şöyle sıraladı:
Doğru müdahale:
- Sakin olun ve hastayı sırt üstü yatırın.
- Mümkünse hastayı yana çevirin.
- Gözlük, kravat, başörtüsü gibi eşyalar çıkarılmalı veya gevşetilmelidir.
- Çevredeki tehlikeli nesneler (bıçak, bardak vb.) uzaklaştırılmalıdır.
- Nöbet süresi takip edilmeli, 5 dakikadan kısa süren nöbetlerde hastanın uyanması beklenebilir.
Yanlış müdahaleler:
- Soğan veya kolonya koklatmak nöbeti sonlandırmaz.
- Hastanın ağzına bir şeyler sokmaya çalışmak tehlikelidir ve kırıklara neden olabilir.
- Nöbet sırasında hastaya su, yiyecek veya ilaç verilmemelidir.
- Kollarına baskı uygulamak kas zedelenmelerine neden olabilir.
Epilepsi Farkındalığı Artırılmalı
Türkiye’de yaklaşık 1 milyon epilepsi hastası bulunduğunu belirten Güler, toplumda epilepsiye yönelik yanlış inanışların hastaların hastalıklarını gizlemesine neden olduğunu vurguladı. Epilepsi nöbetleri hakkında bilinçli olunması, toplumsal önyargıların kırılması açısından büyük önem taşıyor.
Sizce, epilepsi nöbetleri konusunda toplumda yeterli bilinç var mı? Doğru müdahaleyi kaç kişi biliyor?